Lang, heel lang waren ingrediënten veel kostbaarder dan tijd. Liever urenlang goedkope doorregen lapjes sudderen dan snel een biefstuk bakken, wat oma en heur voorgangers betreft. Dat is veranderd. Omgedraaid. Ingrediënten kosten weinig, in ieder geval een schijntje vergeleken met ooit, en tijd is schaars en kostbaar. Het is nog altijd zo dat je met een beetje tijd en moeite van zeer goedkope spullen geweldige gerechten kunt koken. Maar juist tijd en moeite zijn op de bon. Tijd op het moment van koken zelf, maar ook de langer geïnvesteerde tijd, de moeite om koken te leren. Koken is tegenwoordig een hobby, geen noodzakelijkheid. Gekookt eten kopen is goedkoop en makkelijk en als je kritisch bent kan het nog gezond zijn ook. Desalniettemin hier een ouderwets voordelig gerecht. Nou ja, vroeger maakte je dat van oud brood, in de tijd dat we de bammetjes nog niet in de vriezer hadden (en desondanks niks weggooiden); nu moeten we er misschien wel speciaal brood voor kopen. Toscane is een goede bron voor dit soort gerechten, men doet er nog altijd veel met hun oneetbaar uitgedroogde, zoutloze pane sciocco. Ik weet dat de panzanella nogal zomers is, maar het kan best nog een keer, eind oktober. Zeker als we wat extra groente doorheen doen: sperzieboontjes en paprika bijvoorbeeld. De gebruikelijk komkommer heb ik weggelaten, die komt volgende zomer wel weer.
Herfstpanzanella
Lunchgerecht voor 4 personen
250 g sperziebonen
250 gram oud stokbrood of ciabatta, in stukjes
6 à 8 eetlepels wijnazijn
6 rijpe tomaten, in kleine stukken
1 rode of gele paprika, in stukjes
1/2 witte of rode ui, gesnipperd
1 teen knoflook, fijngehakt
handje uitgelekte kappertjes
handvol verse basilicum, gehakt
100 ml olijfolie
Kook de sperziebonen beetgaar in circa 10 minuten. Spoel koud en snijd in stukjes (jaja, je kunt ze ook voor het koken breken of snijden, ik weet het). Doe het brood in brokken in een kom en sprenkel er de azijn over, ik denk een eetlepel of 8. Meng met je schone vingers, proef en stel zo nodig bij; panzanella heeft echt flink azijn en zout nodig om op smaak te komen. Laat een paar minuten staan. Voeg de tomaat, sperzieboontjes, paprika, ui, knoflook, kappertjes en basilicum bij het brood en doe er de olijfolie over, plus zout en peper. Meng opnieuw en laat het een kwartiertje intrekken voor het serveren. Check voor het serveren opnieuw op smaak. Meer olijfolie is sowieso goed en lekker.